Forum porozumienie.forumoteka.pl Strona Główna porozumienie.forumoteka.pl
Opis Twojego forum
 
 FAQFAQ   SzukajSzukaj   UżytkownicyUżytkownicy   GrupyGrupy   RejestracjaRejestracja 
 ProfilProfil   Zaloguj się, by sprawdzić wiadomościZaloguj się, by sprawdzić wiadomości   ZalogujZaloguj 

Uzasadnienie do proj. - USTAWA KOMBATANCKA z dn. 6 maja 2008

 
Napisz nowy temat   Odpowiedz do tematu    Forum porozumienie.forumoteka.pl Strona Główna -> Komunikaty zespołu ds. prac nad ustawą Kombatancką
Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat  
Autor Wiadomość
Sławomir Karpiński



Dołączył: 23 Cze 2008
Posty: 149

PostWysłany: Wto Cze 24, 2008 9:34 pm    Temat postu: Uzasadnienie do proj. - USTAWA KOMBATANCKA z dn. 6 maja 2008 Odpowiedz z cytatem

1
UZASADNIENIE
Projekt ustawy o uprawnieniach kombatantów, uczestników walki cywilnej lat 1914
– 1945, działaczy opozycji wobec dyktatury komunistycznej oraz niektórych ofiar represji
systemów totalitarnych jest zgodny z „ZałoŜeniami nowelizacji prawa kombatanckiego”,
przyjętymi przez Radę Ministrów w dniu 27 marca 2007 r. Został opracowany na bazie
ustawy z dnia 24 stycznia 1991 r. o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami
represji wojennych i okresu powojennego. Liczne zmiany dokonane w obecnie
funkcjonujących przepisach nie pozwalają ograniczyć się jedynie do nowelizacji
obowiązującej ustawy: zmienia się jej tytuł, preambuła oraz wprowadzane są istotne zmiany
w zakresie podmiotowym i przedmiotowym.
Przedkładany projekt zmierza do osiągnięcia kilku celów.
Przede wszystkim zakłada znaczne poszerzenie kręgu beneficjentów w stosunku do
obecnie obowiązującej ustawy o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami
represji wojennych i okresu powojennego, poprzez objęcie przepisami nowej ustawy osób
walczących o niepodległość i suwerenność Polski oraz represjonowanych z powodów
politycznych w latach 1939 - 1989.
Projekt ustawy realizuje równieŜ uchwałę Sejmu z dnia 6 kwietnia 2006 r.,
wzywającą Radę Ministrów do opracowania rozwiązań prawnych regulujących sprawy
pomocy państwa dla represjonowanych uczestników walk o niepodległość z lat 1944 – 1989,
znajdujących się obecnie w bardzo trudnych warunkach materialnych.
Ponadto celem projektu ustawy jest oczyszczenie prawa kombatanckiego
z przepisów pozwalających zachować honorowe przywileje kombatanckie osobom
zaangaŜowanym w tłumienie niepodległościowych aspiracji Narodu Polskiego.
Projekt wprowadza jednoznaczne pojęcia: kombatantów, uczestników walki cywilnej
lat 1914-1945, ofiar represji systemów totalitarnych oraz działaczy opozycji wobec dyktatury
komunistycznej.
Istniejącą w obecnie obowiązującej ustawie grupę kombatantów proponuje się
poszerzyć o osoby, które z bronią w ręku walczyły z komunistami w Poznaniu w 1956 r.
i w związku z tym zostały zatrzymane (aresztowane) przez organy bezpieczeństwa. Poza tym,
za kombatantów proponuje się uznać marynarzy słuŜących na statkach przeznaczonych do
2
działań wojennych (obecnie działalność taka określana jest jako „równorzędna
z kombatancką”).
Modyfikacja niektórych przepisów obecnego art. 1 ustawy kombatanckiej ma
doprowadzić równieŜ do sytuacji, w której osoba słuŜąca wyłącznie w Armii Czerwonej lub
polskiej organizacji podziemnej, której cele były wymierzone w suwerenność, niepodległość
i integralność RP, nie będzie mogła uzyskać statusu kombatanta. Taka bowiem działalność –
niezwiązana z walką o niepodległość Polski – nie powinna być honorowana specjalnymi
przywilejami.
Jednak osoby, które uzyskały uprawnienia na mocy przepisów art. 1 ustawy
kombatanckiej w jego dotychczasowym brzmieniu, zachowają prawo do pobieranych
dotychczas świadczeń i przywilejów. Uprawnienia takie jednakŜe nie będą przysługiwać
osobom, które pozbawione zostaną uprawnień w wyniku weryfikacji.
Jako uczestników walki cywilnej lat 1914 – 1945 proponuje się uznać osoby, które
walkę o niepodległość realizowały w formach cywilnych. Do tej kategorii wchodziłyby
osoby, które prowadziły działalność określoną w obowiązującej ustawie kombatanckiej jako
„równorzędna z kombatancką”.
Grupę więźniów reŜimów nazistowskiego i komunistycznego, określaną obecnie
w ustawie kombatanckiej jako „osoby represjonowane”, proponuje się określić jako „ofiary
represji systemów totalitarnych”. Oprócz tych, którzy dzisiaj są uznawani za osoby
represjonowane w rozumieniu ustawy kombatanckiej, za ofiary represji systemów
totalitarnych byłyby uznane: osoby przebywające w więzieniach i innych miejscach
odosobnienia w latach 1957 – 1989 r. (przy czym za represję w rozumieniu ustawy nie byłoby
uznane zatrzymanie na czas do 48 godzin), osoby internowane w stanie wojennym oraz
osoby, które na skutek udziału w wystąpieniach wolnościowych lat 1957 – 1989 poniosły
śmierć lub doznały rozstroju zdrowia na czas powyŜej 7 dni (obecnie podobny przepis
obejmuje tylko wystąpienia w czerwcu 1956 w Poznaniu oraz w grudniu 1970 r. na
WybrzeŜu).
Regulacje dotyczące ofiar represji systemów totalitarnych przebywających w
więzieniach i innych miejscach odosobnienia po roku 1944 nie będą miały zastosowania do
osób innych narodowości, które w okresie powojennym osadzone były w obozach
przejściowych, w ramach akcji przesiedleńczych prowadzonych przez Państwo Polskie.
Do ofiar represji systemów totalitarnych proponuje się zaliczyć teŜ tzw. Ŝołnierzygórników
(osoby pracujące przymusowo w kopalniach węgla, kamieniołomach i zakładach
wydobywających rudy uranowe), przymusowo pracujących Ŝołnierzy batalionów
3
budowlanych i osoby wcielone do ponadkontyngentowych brygad SłuŜby Polsce. Obecnie
osoby te są beneficjentami ustawy z dnia 2 września 1994 r. o świadczeniu pienięŜnym
i uprawnieniach przysługującym Ŝołnierzom zastępczej słuŜby wojskowej przymusowo
zatrudnionym w kopalniach węgla, kamieniołomach, zakładach rud uranu i batalionach
budowlanych (Dz. U. z 2001 r. Nr 60, poz. 622, z późn. zm.). PoniewaŜ uznano, iŜ ich
represje miały charakter polityczny, zatem niewskazane jest róŜnicowanie ich w prawach
z innymi osobami represjonowanymi po 1944 r. z powodów politycznych. śołnierzom
zastępczej słuŜby wojskowej przymusowo zatrudnianym w zakładach pozyskiwania i
wzbogacania rud uranowych nadal przysługiwać będzie jednorazowe odszkodowanie, o
którym mowa w art. 26. Z uprawnienia tego jednakŜe, nie będą mogły skorzystać osoby,
którym wypłacono odszkodowanie na postawie przepisów ustawy o świadczeniu pienięŜnym
i uprawnieniach przysługującym Ŝołnierzom zastępczej słuŜby wojskowej [...]. Nie zmienia to
jednak faktu, Ŝe osobom tym będą przysługiwać inne uprawnienia przewidziane w ustawie,
jeŜeli spełniają przesłanki konieczne do ich uzyskania.
Ofiary represji systemów totalitarnych korzystałyby z tych samych przywilejów,
z których korzystają dzisiaj. RównieŜ z takich przywilejów korzystaliby nowi beneficjenci
ustawy zaliczeni do tej kategorii, z wyłączeniem osób zwolnionych z pracy za udział
w zbiorowych wystąpieniach wolnościowych na rzecz odzyskania przez Polskę suwerenności,
niepodległości i respektowania praw człowieka. Osoby te zaliczone zostałyby do ofiar represji
systemów totalitarnych, jednak miałyby mniejsze uprawnienia niŜ inne osoby z tej grupy. Ich
uprawnienia byłyby analogiczne jak działaczy opozycji. Projekt ustawy nie przewiduje
przyznania członkom rodzin pozostałym po zabitych uczestnikach wydarzeń w grudnia
1970r. świadczeń odszkodowawczych. Zadośćuczynienie dla członków rodzin
zagwarantowane zostało uchwałą Rady Ministrów z dnia 12 lutego 2008 r. nr 32/2008
w sprawie przyznania Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych z ogólnej rezerwy budŜetowej,
środków finansowych z przeznaczeniem na wypłatę rent specjalnych przyznanych dla
rodziców, małŜonków i dzieci osób, które poniosły śmierć w grudniu 1970 r. w wyniku
działań wojska i milicji w Gdańsku, Gdyni, Szczecinie i Elblągu.
Nową kategorią beneficjentów projektowanej ustawy są działacze opozycji wobec
dyktatury komunistycznej.
Za takich uznani byliby członkowie nielegalnych organizacji z lat 1956 – 1989, które
zmierzały do odzyskania niepodległości, suwerenności i respektowania praw człowieka. Do
działaczy opozycji nie byłyby jednak zaliczane osoby działające w Solidarności czy NZS od
4
momentu powstania tych organizacji do grudnia 1981 r. (mimo, Ŝe przez część tego okresu –
do czasu ich zarejestrowania - były to organizacje formalnie nielegalne).
Działaczami opozycji będą równieŜ osoby, które w latach 1944 – 1989 prowadziły
w sposób zorganizowany, systematyczną, inną niŜ kombatancka, zagroŜoną
odpowiedzialnością karną działalność na rzecz odzyskania przez Polskę niepodległości,
suwerenności i respektowania praw człowieka.
Działacze opozycji wobec dyktatury komunistycznej korzystaliby z uprawnień
niepienięŜnych w takim zakresie, jaki dzisiaj przysługuje innym beneficjentom ustawy
kombatanckiej. Do nich, a takŜe do ofiar represji w postaci zwolnienia z pracy, kierowane jest
tzw. świadczenie specjalne. Jednak z tego świadczenia osoby te będą mogły korzystać tylko
wówczas, kiedy ich dochody będą niŜsze niŜ 526,50 zł na osobę w rodzinie (715,50 zł
w przypadku osób samotnie gospodarujących; wartości te stanowią 150% odpowiednich
kryteriów z pomocy społecznej).
W celu zachowania istniejącej od wielu lat tradycji, w nowej ustawie podtrzymano
regulacje ustanawiające dzień pierwszego września Dniem Weterana. Przepisy te mają na
celu złoŜenie hołdu osobom, które walczyły o wolność i niepodległość Narodu Polskiego.
Data pierwszego września jest datą wybuchu drugiej wojny światowej, której uczestnicy i
ofiary stanowią podstawową grupę beneficjentów prawa kombatanckiego.
Zachowuje się obowiązujące w ustawie o emeryturach i rentach z Funduszu
Ubezpieczeń Społecznych uprawnienie do zaliczenia w wymiarze podwójnym okresu
prowadzenia działalności kombatanckiej lub podlegania represjom, do okresu, od którego
zaleŜy przyznanie emerytury. Uprawnienie to przyznano takŜe wszystkim nowym grupom
beneficjentów ustawy. NaleŜy jednak wskazać, Ŝe uprawnienie to, zarówno w obowiązującej
dziś ustawie, jak i w ustawie projektowanej, dotyczy wyłącznie osób, które otrzymują bądź
będą otrzymywały emerytury według „starego systemu” (osoby urodzone do 1949 r. oraz
osoby urodzone pomiędzy 1949 r. a 1969 r., które pozostały wyłącznie w „starym systemie”).
Z uprawnienia tego nie skorzystają osoby korzystające z „nowego systemu”, gdyŜ emerytury
z tego systemu przysługują po osiągnięciu wieku emerytalnego, a ich wysokość jest
uzaleŜniona od wielkości zgromadzonego kapitału.
Nowa ustawa w stosunku do obowiązującej ustawy wprowadza do przepisów
o uprawnieniach pracowniczych, emerytalno - rentowych, dotyczących ochrony zdrowia,
pomocy socjalnej i innych uprawnień, następujące zmiany:
1. Proponuje się zmniejszenie dodatkowego wymiaru urlopu wypoczynkowego dla osób
uprawnionych z 10 dni do 5. Przepis ten, w odniesieniu do obecnych beneficjentów ustawy
5
kombatanckiej, jest w duŜej mierze martwy. Pozostawienie go w dotychczasowym kształcie,
wobec rozszerzenia katalogu adresatów ustawy o nowe kategorie beneficjentów, będących
jeszcze aktywnych zawodowo, mogłoby być zbyt duŜym obciąŜeniem dla pracodawców.
Jednak osoby wciąŜ aktywne zawodowo, które nabyły prawo do zwiększenia urlopu o 10 dni
na mocy obecnych przepisów, zachowają to prawo.
2. Nowe rozwiązania umoŜliwią uzyskanie uprawnień przysługujących inwalidom
wojennym przez osoby, które w wyniku pobytu z powodów politycznych w więzieniach
i w innych miejscach odosobnienia w latach 1957 – 1989 zostały inwalidami (takie prawo
mają obecnie tylko osoby więzione z powodów politycznych do 1956 r.).
3. Nowe rozwiązania usuwają lukę prawną pozwalającą pobierać zarówno dodatek
kombatancki, jak i dodatek za pracę przymusową w czasie II wojny światowej przyznawany
na podstawie ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników. Tymczasem w innych aktach
prawnych przyznającym ofiarom represji wojennych lub powojennych, a takŜe cywilnym
niewidomym ofiarom wojny specjalne dodatki, jest zasadą, Ŝe nie moŜna ich łączyć z
dodatkiem przyznawanym na podstawie ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu
społecznym rolników.
4. Wprowadza się nowe świadczenie, które umoŜliwi działaczom opozycji i ofiarom
represji w postaci zwolnienia z pracy z przyczyn politycznych, których dochody są poniŜej
150 % kryterium dochodowego określonego w ustawie z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy
społecznej (Dz. U z 2004 r. Nr 64, poz. 593, z późn. zm.), uzyskanie specjalnego świadczenia
pienięŜnego. Przepis ten jest bezpośrednią realizacją uchwały Sejmu z dnia 6 kwietnia 2006 r.
Świadczenie to będzie przyznawane na jeden rok przez organy gminy w wysokości 400 zł
miesięcznie. Przy przyznawaniu świadczenia zastosowanie będą miały przepisy ustawy
o pomocy społecznej.
Projekt zakłada, Ŝe osoby, które w ramach słuŜby wojskowej lub słuŜby w
formacjach bezpieczeństwa (KBW) zwalczały organizacje oraz osoby działające na rzecz
suwerenności i niepodległości RP nie będą posiadały uprawnień przewidzianych w ustawie.
Uprawnień tych nie będą mogły posiadać równieŜ osoby, które dopuściły się zbrodni
komunistycznej przewidzianej w ustawie o IPN oraz tajni współpracownicy aparatu
bezpieczeństwa. Te przepisy nie miałyby jednak zastosowania do osób, które przeszły juŜ
proces weryfikacji uprawnień w latach 1991 – 2006 (ochrona praw nabytych).
Dodatkowo Kierownikowi Urzędu przyznaje się prawo pozbawiania uprawnień
kombatanckich osób, w przypadku których pojawią się nowe dowody świadczące
o zbrodniczej działalności danej osoby, np. w komunistycznym aparacie bezpieczeństwa,
6
w sytuacji gdy upłynął juŜ 5 letni okres od wydania decyzji w kwestii uprawnień (dotychczas
upływ tego terminu uniemoŜliwiał pozbawienie takich osób uprawnień).
Decyzję Kierownika osoba zainteresowana ma prawo zaskarŜyć do sądu, przy czym
projekt zakłada odejście od obowiązujących dotychczas wyjątkowych w prawie rozwiązań,
pozwalających odebrać uprawnienia kombatanckie dopiero po uprawomocnieniu się decyzji.
Proponuje się uregulowanie tej kwestii na zasadach powszechnie obowiązujących.
UniewaŜnienie legitymacji i zaświadczeń o uprawnieniach kombatanckich innych niŜ
te wydane przez UdSKiOR zapobiegnie wyłudzaniu róŜnych świadczeń przez osoby, które
nie zwróciły legitymacji po pozbawieniu ich uprawnień.
Projekt zakłada, Ŝe Kierownika Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób
Represjonowanych powoływać będzie Prezes Rady Ministrów spośród osób naleŜących do
państwowego zasobu kadrowego, na wniosek ministra właściwego do spraw zabezpieczenia
społecznego. Regulacja taka podyktowana jest przepisami wynikającymi z ustawy z dnia
24 sierpnia 2006 r. o państwowym zasobie kadrowym i wysokich stanowiskach państwowych
Zmiany w ustawie z dnia 29 maja 1974 r. o zaopatrzeniu inwalidów wojennych
i wojskowych oraz ich rodzin (Dz. U. z 2002 r. Nr 9, poz. 87, z późn. zm.) zakładają
bezpośrednie ujęcie w niej „Ŝołnierzy drugiej konspiracji”, którzy zostali inwalidami
w wyniku walki z wrogiem lub wskutek pobytu w więzieniu. Rozwiązanie to wykluczy
moŜliwość niekorzystnej dla tej grupy osób interpretacji przepisów, skutkującej
odmawianiem im statusu inwalidy wojennego.
Zmiany w ustawie z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników
wynikają z proponowanej w projekcie ustawy zmiany nazwy oraz podmiotów uprawnionych.
Zmiany w ustawie z dnia 23 lutego 1991 r. o uznaniu za niewaŜne orzeczeń
wydanych wobec osób represjonowanych za działalność na rzecz niepodległego bytu Państwa
Polskiego (Dz. U. Nr 34, poz. 149, z późn. zm.) umoŜliwią członkom rodzin pozostałych po
kombatantach zamęczonych w sowieckich łagrach uzyskanie stosownych odszkodowań.
Dotychczasowe przepisy, które eliminują z grona beneficjentów ustawy członków rodzin
kombatantów zamęczonych w sowieckich łagrach, w sytuacji gdy odszkodowanie mogą
otrzymać członkowie rodzin kombatantów, którym łagry udało się przeŜyć – jest głęboko
niesprawiedliwa i sprzeczna z celem ustawy.
Zmiany w ustawie z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób
fizycznych są dostosowane do zakresu podmiotowego i przedmiotowego projektowanej
ustawy. Proponowane w projekcie ustawy świadczenie specjalne powinno być, podobnie jak
7
jest to ze wszystkimi świadczeniami socjalnymi, których przyznanie jest uzaleŜnione od
osiąganego dochodu, zwolnione z podatku dochodowego od osób fizycznych. Dotyczy to m.
in. świadczeń rodzinnych, świadczeń z pomocy społecznej, dodatków mieszkaniowych,
a takŜe dotychczas realizowanej pomocy na rzecz kombatantów.
Na podstawie zmian w ustawie z dnia 21 czerwca 2001 r. o dodatkach mieszkaniowych
specjalne świadczenie socjalne nie jest wliczane do dochodu w rozumieniu przepisów
ustawy o dodatkach mieszkaniowych.
Zmiany w ustawie z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej
finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. Nr 210, poz. 2135, z późn. zm.) zakładają
dostosowanie zawartych w ustawie definicji kombatanta i osoby represjonowanej.
Zmiany w ustawach:
- z dnia 20 czerwca 1992 r. o uprawnieniach do ulgowych przejazdów środkami
publicznego transportu zbiorowego;
- z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń
Społecznych;
- z dnia 4 września 1998 r. o działach administracji rządowej;
- z dnia 24 lipca 1999 r. o szczególnych zasadach, warunkach i trybie mianowania na
wyŜsze stopnie wojskowe Ŝołnierzy uczestniczących w walkach o wolność
i niepodległość Polski podczas II wojny światowej i w okresie powojennym;
- z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych;
- z dnia 13 lipca 2006 r. o dokumentach paszportowych;
- z dnia 16 listopada 2006 r. o świadczeniu pienięŜnym i uprawnieniach przysługujących
cywilnym niewidomym ofiarom działań wojennych
mają na celu dostosowanie obowiązujących przepisów do nowych regulacji. Zmiany te mają
charakter głównie redakcyjny.
Przepisy art. 61 projektu ustawy przewidują, Ŝe osoby pobierające do dnia wejścia
w Ŝycie ustawy świadczenia płacone przez organy rentowe na podstawie uchylanej ustawy
o świadczeniu pienięŜnym i uprawnieniach przysługujących Ŝołnierzom zastępczej słuŜby
wojskowej przymusowo zatrudnianym w kopalniach węgla, kamieniołomach, zakładach rud
uranu i batalionach budowlanych będą „automatycznie” otrzymywać świadczenia
przewidziane dla nich w ustawie kombatanckiej. Równolegle Kierownik Urzędu będzie
badał, czy w stosunku do takich osób nie zachodzą – określone w art. 1 ust. 3 projektu
ustawy - przesłanki uniemoŜliwiające im posiadanie statusu beneficjenta ustawy.
8
Z kolei przepisy art. 58 projektu ustawy umoŜliwiają wstrzymanie wypłaty
świadczeń dla osób, których uprawnienia kombatanckie – nadane w PRL - nie zostały
zweryfikowane po 1991 r., jeŜeli nie zgłoszą się w sprawie weryfikacji w terminie 6 miesięcy
od dnia wejścia w Ŝycie ustawy. W sytuacji, kiedy osoba zgłosi się do Urzędu, umoŜliwiając
przeprowadzenie weryfikacji jej uprawnień – nastąpi natychmiastowe wznowienie
wypłacania świadczeń.
Przepis art. 63 umoŜliwi wydanie ksiąŜki inwalidy wojennego tym wszystkim, którzy
spełniają warunki do uznania ich za inwalidów wojennych, a którym dotychczas wydano tzw.
legitymacje osoby represjonowanej. Takie osoby nie będą musiały więc stawać przed
wojskową komisja lekarską, a podstawą przyznania im rent inwalidzkich o symbolu WZIW
będzie orzeczenie lekarza ZUS.
Proponuje się, aby projektowana ustawa weszła w Ŝycie z dniem 1 stycznia 2009 r.
Jednocześnie proponuje się, aby akty wykonawcze, wydane na podstawie ustawy z dnia 24
stycznia 1991 r. o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji
wojennych i okresu powojennego, niesprzeczne z projektowanymi przepisami, zachowały
swoją waŜność do dnia wydania nowych, ale nie dłuŜej niŜ przez rok od dnia wejścia w Ŝycie
ustawy.
Ocena skutków regulacji
1. Podmioty, na które oddziałuje ustawa:
Ustawa dotyczy kombatantów, uczestników walki cywilnej lat 1914-1945, działaczy
opozycji wobec dyktatury komunistycznej, niektórych ofiar represji systemów totalitarnych
oraz członków ich rodzin, a takŜe organów ustalających i wypłacających świadczenia dla tych
osób. Ponadto ustawa dotyczy takŜe osób zaangaŜowanych w tłumienie niepodległościowych
aspiracji Narodu Polskiego oraz słuŜących wyłącznie w Armii Czerwonej lub polskiej
organizacji podziemnej, której cele były wymierzone w suwerenność, niepodległość
i integralność RP.
9
2. Konsultacje międzyresortowe i społeczne.
Projekt ustawy został przesłany do uzgodnień międzyresortowych oraz konsultacji
z następującymi partnerami społecznymi:
1) Forum Związków Zawodowych;
2) NSZZ „Solidarność”;
3) NSZZ „Solidarność 80”;
4) Ogólnopolskim Porozumieniem Związków Zawodowych;
5) Konfederacją Pracodawców Polskich;
6) Konfederacją Pracodawców Prywatnych;
7) Business Centre Club;
8) Ogólnopolskim Stowarzyszeniem Internowanych Represjonowanych;
9) Związkiem śołnierzy Narodowych Sił Zbrojnych;
10) Związkiem Represjonowanych Politycznie „śołnierzy- Górników”;
11) Związkiem „Solidarność” Polskich Kombatantów;
12) Klubem Kombatantów 4 Pomorskiej Dywizji Piechoty im. Jana Kilińskiego;
13) Związkiem Inwalidów Wojennych;
14) Radą do Spraw Kombatantów i Inwalidów Wojennych;
15) Krajową Radą Sądownictwa;
16) Instytutem Pamięci Narodowej.
Projekt ustawy opiniowała Komisja Wspólna Rządu i Samorządu Terytorialnego.
Projekt był przedmiotem konsultacji z partnerami społecznymi oraz uzgodnień
międzyresortowych, takŜe w ramach konferencji uzgodnieniowych. Zgłoszone uwagi zostały
uwzględnione, bądź uzgodnione, za wyjątkiem uwagi Ministerstwa Finansów dotyczącej
zwolnienia z podatku dochodowego od osób fizycznych świadczenia specjalnego
kierowanego do działaczy opozycji wobec dyktatury komunistycznej oraz do ofiar represji
systemów totalitarnych, które w latach 1956 – 1989 brały udział
w zbiorowych wystąpieniach wolnościowych na rzecz odzyskania przez Polskę suwerenności,
10
niepodległości i respektowania praw człowieka i w związku z tym zostały z nimi rozwiązane
umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika. Świadczenie specjalne będzie
przysługiwało, jeŜeli dochód osoby uprawnionej do świadczenia nie przekroczy kwoty
odpowiadającej 150 % kryterium dochodowego, określonego w ustawie o pomocy społecznej.
Mając na uwadze typowo socjalny charakter tego świadczenia, powinno być ono,
podobnie jak inne świadczenia socjalne wypłacane ze środków budŜetu państwa, których
przyznanie jest uzaleŜnione od osiąganego dochodu, zwolnione z podatku dochodowego od
osób fizycznych. Tak dzieje się w przypadku m. in. świadczeń rodzinnych, świadczeń
z pomocy społecznej, dodatków mieszkaniowych, a takŜe dotychczas realizowanej pomocy
na rzecz kombatantów.
3. Wpływ regulacji na sektor finansów publicznych.
Rozwiązania obciąŜające budŜet:
a) zaliczenie do ofiar represji systemów totalitarnych osób internowanych w stanie
wojennym.
Internowanych było 9736 osób, z czego ok. 10 % wyemigrowało, a ok. 5 % zostało
tajnymi współpracownikami SB. Biorąc pod uwagę równieŜ śmiertelność, naleŜy
zakładać liczbę ewentualnych uprawnionych na ok. 8 tys.
Maksymalne obciąŜenie budŜetu państwa z tytułu wypłat dodatku kombatanckiego,
ryczałtu energetycznego i dodatku kompensacyjnego - 27 mln zł. Suma ta będzie jednak
niŜsza (zwłaszcza w pierwszych latach ustawy), gdyŜ:
- część osób internowanych (naleŜy załoŜyć, Ŝe jest to znaczna część) jest jeszcze
aktywna zawodowo, a wspomniane wyŜej świadczenia mogą otrzymywać tylko
emeryci lub renciści,
- część internowanych (przypuszczalnie niezbyt znaczna) zmarła i ich prawa
przejdą na wdowy – jednak nie wszystkie z nich są obecnie emerytkami lub
rencistkami;
b) zaliczenie do ofiar innych więźniów politycznych z lat 1957 – 1989.
Według szacunków IPN w Polsce w latach 1957 – 1989 wydano 30.000 orzeczeń
w sprawach politycznych. Jednak część z nich była uniewinniających lub wymierzano
kary w zawieszeniu. Dlatego liczbę beneficjentów tego rozwiązania naleŜy szacować
na maksymalnie 20.000 osób, co obciąŜy budŜet kwotą ok. 67 mln zł;
11
c) zaliczenie do ofiar represji systemów totalitarnych Ŝołnierzy-górników, Ŝołnierzy
batalionów budowlanych i brygad ponadkontygentowych SłuŜby Polsce.
Zrównanie świadczeń dla tych osób, do poziomu świadczeń przysługujących osobom
represjonowanym, oznacza wydatek ok. 33,2 mln zł;
d) koszty świadczenia specjalnego dla osób zaangaŜowanych w działalność
niepodległościową w latach 1944 – 1989 lub osób represjonowanych przez zwolnienie
z pracy w wyniku wystąpień wolnościowych (które znajdują się obecnie w bardzo
trudnych warunkach materialnych).
Potencjalna liczba beneficjentów – ok. 45 % z ok.75.000 osób, czyli ok. 34 tys. osób.
Roczne wydatki związane z wypłatą tego świadczenia nie będą wyŜsze niŜ
ok. 162 mln zł;
e) koszt przyznania świadczeń osobom kontuzjowanym w wystąpieniach wolnościowych
(Czerwiec 76, stan wojenny – Kopalnia „Wujek”, Lubin 1982) –
ok. 1 mln zł (300 osób);
f) koszt przyznania ulgi na przejazdy kolejowe nowej grupie uprawnionych -
ok. 4,6 mln zł;
g) szacuje się, Ŝe wydatki Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych
z tytułu składek na ubezpieczenie zdrowotne kombatantów wzrosną o około 3 tys. zł
w skali roku (będzie to dotyczyło ok. 10 osób).Obecnie wydatki na powyŜszy cel
wynoszą około 10 tys. zł rocznie;
h) szacuje się, Ŝe liczba inwalidów wojennych wzrośnie o około 600 osób. Objęcie
uprawnieniami tej grupy osób spowoduje wzrost wydatków o:
- około 2.140 tys. zł na refundację leków dla inwalidów wojennych ze środków NFZ,
- około 4.440 tys. zł ze środków będących w dyspozycji ZUS (renta);
i) zwolnienie korzystających z opłat radiowo-telewizyjnych spowoduje spadek
przychodów odpowiednich instytucji (Telewizja Polska S.A., Polskie Radio S.A.)
o około 120 tys. zł rocznie;
j) rozszerzenie kręgu osób, którym moŜe być na wniosek przyznana doraźna lub
okresowa pomoc pienięŜna, nie będzie miało skutków finansowych dla budŜetu
państwa. Wskazane w projekcie kryteria przyznawania pomocy pienięŜnej odbiegają
bardzo nieznacznie od kryteriów, które obowiązują obecnie
na podstawie rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 17 kwietnia
1998 r. w sprawie kryteriów, form i trybu przyznawania i udzielania pomocy
pienięŜnej z Państwowego Funduszu Kombatantów (Dz. U. Nr 53, poz. 334).
12
Nieznacznie zostało podniesione kryterium dochodowe dla osoby, która pobiera rentę
z tytułu inwalidztwa wojennego, gdyŜ mając na uwadze wysokość świadczeń
otrzymywanych przez inwalidów wojennych, w przypadku zachowania obecnie
obowiązujących progów, przepis ten byłby martwy. Co roku w budŜecie państwa
wydzielana jest pula pieniędzy przeznaczona na ten cel – wysokość pomocy nadal
będzie zaleŜeć od liczby złoŜonych wniosków. Szacuje się, Ŝe na zabezpieczenie w
minimalnym zakresie potrzeb kombatantów i innych osób uprawnionych, konieczne
są środki w wysokości ok. 30 mln. zł.;
k) brak jest moŜliwości oszacowania kosztów, jakie poniesie budŜet państwa w związku
z nadaniem uprawnień osobistych (niepienięŜnych) osobom zaliczonym do działaczy
opozycji wobec dyktatury komunistycznej;
l) skutki finansowe wynikające z proponowanego w art. 29 rozszerzenia kręgu osób
uprawnionych do ulg na przejazdy kolejowe wynoszą 4,6 mln zł (punkt 3 tabeli).
Przedstawienie informacji o skutkach finansowych dla budŜetu państwa z tytułu zmian
systemu ulg w zakresie komunikacji autobusowej zwykłej
i przyspieszonej, nie jest moŜliwe ze względu na brak danych, gdyŜ z ulgi w
określonej wysokości, obok kombatantów, korzystają równieŜ inne grupy osób
uprawnionych, a nie gromadzi się danych na temat podziału wydatków na refundację
ulg na poszczególne kategorie podmiotów. Szacunki dotyczące wydatków budŜetu
państwa w skali roku z tytułu wszystkich obowiązujących ulg w komunikacji zwykłej
i przyspieszonej wynoszące 535 mln zł zostały oparte o informacje uzyskane od
samorządów województw, które do końca 2007 r. są odpowiedzialne za
rekompensowanie przewoźnikom autobusowym utraconych przychodów z tytułu
honorowania przez nich ustawowych ulg biletowych. JednakŜe brak jest danych na
temat struktury wydatków na poszczególne kategorie ulg;
m) nie jest moŜliwe określenie skutków finansowych związanych
z rozszerzeniem kręgu osób, którym przysługiwać będą ulgi przy przejazdach
komunikacją miejską. Biorąc pod uwagę fakt, Ŝe komunikacja miejska jest
finansowana przez jednostki samorządu terytorialnego, nie ma zagregowanych
informacji na temat kosztów ulg w podziale na poszczególne kategorie osób, co
uniemoŜliwia przedstawienie skutków finansowych. Oszacowanie tych skutków jest
dodatkowo utrudnione ze względu na fakt, Ŝe kombatant moŜe korzystać z ulg
komunikacyjnych wynikających z innych tytułów, np. jako emeryt, czy honorowy
dawca krwi.
13
n) brak jest moŜliwości oszacowania skutków finansowych dla NFZ z tytułu
finansowania bezpłatnego zaopatrzenia w wyroby medyczne będące przedmiotami
ortopedycznymi i w środki pomocnicze przeznaczone dla rozszerzonego kręgu osób
będących inwalidami wojennymi ze względu na brak informacji o liczbie osób, które
spełniałyby warunki przyznania takiej pomocy;
o) w kwocie 2.140 tys. zł (punkt 4 tabeli) zostały uwzględnione skutki finansowe dla
NFZ wynikające z rozszerzenia kręgu posiadających uprawnienia inwalidów
wojennych (bezpłatne leki). Brak jest natomiast moŜliwości oszacowania kosztów,
które moŜe ponieść NFZ na refundację leków małŜonków osób represjonowanych
pozostających na ich wyłącznym utrzymaniu. Dokładne oszacowanie liczby
małŜonków, którzy pozostają na wyłącznym utrzymaniu osób represjonowanych jest
niemoŜliwe. Ministerstwo Zdrowia, Narodowy Fundusz Zdrowia ani Ministerstwo
Pracy i Polityki Społecznej nie dysponuje danymi, które umoŜliwiłby określenie
liczby potencjalnych małŜonków pozostających na ich wyłącznym utrzymaniu.
Natomiast na podstawie danych NFZ uzyskano wyłącznie informację, iŜ w roku 2006
średni koszt refundacji leków na osobę uprawnioną do bezpłatnych leków na
podstawie art. 46 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze
środków publicznych wyniósł 3681 zł. Na podstawie tych kosztów i przyjęciu
szacunków co do liczby osób represjonowanych, którzy stali się inwalidami wskutek
pobytu w więzieniach oraz w ośrodkach internowania (OSR pkt 3 lit. a) naleŜy
przyjąć, Ŝe wydatki NFZ na refundację leków małŜonków rozszerzonej grupy osób
represjonowanych pozostających na ich wyłącznym utrzymaniu nie wzrosną w sposób
znaczny w stosunku do obecnych wydatków;
p) w kwocie 128.200 tys. zł (punkt 1 tabeli) zostały uwzględnione skutki finansowe dla
organów emerytalno- rentowych z tytułu uprawnień dla wdów po osobach
zaliczonych do rozszerzonej grupy beneficjentów objętych uprawnieniami
kombatanckimi (dodatek kombatancki, dodatek kompensacyjny, ryczałt
energetyczny);
r) do oszacowania skutków finansowych wejścia w Ŝycie nowelizacji ustawy o uznaniu
za niewaŜne orzeczeń wydanych wobec osób represjonowanych za działalność na
rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego byłyby niezbędne dane na temat liczby
osób niezamieszkujących na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, które dodatkowo
uzyskają prawo do odszkodowania. Osoby te, nie będąc uprawnionymi do
odszkodowania na gruncie obecnie obowiązującej ustawy, w duŜej części w ogóle nie
14
kierowały spraw do sądów. Łączna kwota odszkodowań w 2006 r. zasądzonych na
rzecz 511 osób wynosiła 12.959,8 tys. zł. Oznacza to, Ŝe średnia wysokość
zasądzonego odszkodowania w 2006 r. wynosiła około 25.362 zł. MoŜna więc
przyjąć, iŜ średnia liczba w skali kraju wynosiła 40 oddalonych powództw, co
w przybliŜeniu daje łączną kwotę niezasądzonych odszkodowań na poziomie 1.014,5
tys. zł (40x25.362 zł). Wobec braku nawet prognozowanej liczby osób, które
dodatkowo uzyskają prawo do odszkodowania, taką kwotę naleŜy przyjąć jako
minimalne skutki finansowe nowelizowanej ustawy o uznaniu za niewaŜne [...].
Szczegółowa kalkulacja zidentyfikowanych skutków finansowych projektu zmian
do ustawy o kombatantach została przedstawiona w tabeli.
Rozwiązania generujące oszczędności budŜetowe:
Pozbawienie uprawnień ok. 1000 osób (500 kombatantów i 500 wdów), które uniknęły
weryfikacji po 1991 roku – 2,5 mln zł.
Szacunki zidentyfikowanych dodatkowych (w stosunku do obecnie ponoszonych) skutków
finansowych dla poszczególnych podmiotów realizujących ustawę, przedstawia poniŜsza
tabela:
Szacunek dodatkowych wydatków (w tysiącach złotych)
Rodzaje
ZUS
KRUS inne organy
emerytalnorentowe
budŜety
wojewodów
NFZ Urząd do
Spraw
Kombata
ntów i
Osób
Represjo
nowanych
budŜet
ministra
właściwego
do
spraw
transportu
budŜet
Ministra
Sprawiedli
wości
Razem
1. Uprawnienia
kombatanckie dla
rozszerzonej grupy
beneficjentów
(walczący w Poznaniu
w 1956 r., ofiary
represji)¹
101000
23 100
4 100
128 200
2. Świadczenie
specjalne (działalność
niepodległościowa,
zwolnieni z pracy)²
162 000
162 000
15
3. Przyznanie ulgi na
przejazdy kolejowe
nowej grupie
uprawnionych
(uczestnikom walki
cywilnej oraz ofiarom
represji systemów
totalitarnych)
4 600
4 600
4. Uprawnienia
inwalidów wojennych
dla rozszerzonej grupy
4 440
2140
6 580
5. Ulga paszportowa
dla rozszerzonej grupy
korzystającej z
uprawnień
kombatanckich
53
(zmniejsznie
dochodów)
6. Opłacanie składki na
ubezpieczenie
zdrowotne dla
rozszerzonego kręgu
osób uprawnionych
3
3
7. Prawo do
odszkodowań dla osób
represjonowanych
przez radzieckie
organy ścigania i
członków rodzin
pozostałych po
kombatantach
zamęczonych w
sowieckich łagrach3
1.014,5 1.014,5
8. Koszty
administracyjne4
2.013,3 2.013,3
RAZEM 105440 23 100 4 100 162 000 2140 2.016,3 4 600 1.014,5 304.410,8
1 szacunek na podstawie danych zawartych w ZałoŜeniach nowelizacji prawa kombatanckiego oraz struktury
wypłacanych emerytur i rent w poszczególnych organach emerytalno rentowych. W powyŜszym wierszu do
rozszerzonej grupy beneficjentów objętych uprawnieniami kombatanckimi (dodatek kombatancki, dodatek
kompensacyjny, ryczałt energetyczny) zaliczono:
- osoby internowane w stanie wojennym (ok. 8 tys. beneficjentów, roczne wydatki ok. 27000 tys zł);
- inni więźniowie polityczni z lat 1957-1989 będący ofiarami represji (ok. 20 tys. beneficjentów, roczne
wydatki ok. 67000 tys. zł);
- osoby kontuzjowane w wystąpieniach wolnościowych- Czerwiec 76, stan wojenny- Kopalnia „Wujek”,
Lubin 1982 (ok. 300 beneficjentów, roczne wydatki ok. 1000 tys. zł);
- Ŝołnierzy-górników, Ŝołnierzy batalionów budowlanych i SP (zamiana świadczenia pienięŜnego dla
Ŝołnierzy-górników na dodatek kombatancki, dodatek kompensacyjny), ok. 36 tys. beneficjentów,
roczne wydatki ok. 33200 tys. zł oraz
wdowy po wymienionych grupach osób.
2 szacunek na podstawie danych badania budŜetów gospodarstw domowych w zakresie grup dochodowych oraz
danych zawartych w ZałoŜeniach nowelizacji prawa kombatanckiego (75 tys. nowych uprawnionych).
Oszacowano, Ŝe z grupy 75 tys. nowych uprawnionych ok. 34 tys. moŜe spełnić 150% kryterium dochodowego
z ustawy o pomocy społecznej). W powyŜszym wierszu do grupy beneficjentów objętych uprawnieniem do
świadczenia specjalnego zaliczono:
- osoby zaangaŜowane w działalności niepodległościową w latach 1944-1989;
- zwolnieni z pracy w wyniku wystąpień niepodległościowych.
3 szacunek na podstawie 40 oddalonych powództw.
4 załoŜono, iŜ nowe zadania będą wymagać zwiększenia zatrudnienia o 30 etatów.
Koszty wynagrodzenia brutto:
16
30 etatów x 3 450 zł = 103,5 tys. zł (miesięcznie) x 12 m-cy = 1 242 tys. zł (rocznie)
Pochodne od wynagrodzeń:
103,5 tys. zł x 16,69 % = 17,3 tys. zł (miesięcznie) x 12 m-cy = 207,3 tys. zł (rocznie)
Koszty wydatków administracyjnych:
Średni koszt na 1 zatrudnionego 15,2 tys. zł x 30 osób = 456 tys. zł
Wydatki majątkowe:
Zakup 30 zestawów komputerowych x 3,6 tys. zł = 108 tys. zł
Razem koszty zwiększenia zatrudnienia o 30 etatów – 2 013,3 tys. zł (w skali roku)
Koszty przedstawionych wyŜej propozycji szacuje się łącznie na ok. 304 mln zł.
Koszty te wzrosną do ok. 334 mln zł w przypadku przyznania zakładanej przez
wnioskodawcę kwoty 30 mln zł na pomoc pienięŜną dla kombatantów i innych osób
uprawnionych.
Wobec braku moŜliwości oszacowania kosztów niektórych uprawnień
wynikających z projektu ustawy (między innymi koszty ulg w komunikacji miejskiej, czy
ulg w komunikacji autobusowej zwykłej i przyspieszonej), wydatki budŜetu państwa
będą wyŜsze.
4. Wpływ regulacji na rynek pracy.
Ustawa nie będzie miała wpływu na rynek pracy.
5. Wpływ regulacji na konkurencyjność zewnętrzną i wewnętrzną gospodarki, w tym na
funkcjonowanie przedsiębiorstw.
Ustawa nie będzie miała wpływu na konkurencyjność zewnętrzną i wewnętrzną gospodarki,
w tym na funkcjonowanie przedsiębiorstw.
6. Wpływ regulacji na sytuację i rozwój regionów.
Ustawa nie będzie miała wpływu na sytuację i rozwój regionów.
Przedmiot regulacji niniejszej ustawy jest zgodny z prawem Unii Europejskiej.
Projekt ustawy nie podlega procedurze notyfikacji w rozumieniu przepisów dotyczących
notyfikacji norm i aktów prawnych.
Projekt ustawy został opublikowany na stronie internetowej Ministerstwa Pracy
i Polityki Społecznej, zgodnie z art. 5 ustawy z dnia 7 lipca 2005 r. o działalności
lobbingowej w procesie stanowienia prawa (Dz. U. Nr 169, poz. 1414). Brak było podmiotów
zgłaszających zainteresowanie nad pracami ustawy.
17
Powrót do góry
Ogląda profil użytkownika Wyślij prywatną wiadomość Wyślij email
Wyświetl posty z ostatnich:   
Napisz nowy temat   Odpowiedz do tematu    Forum porozumienie.forumoteka.pl Strona Główna -> Komunikaty zespołu ds. prac nad ustawą Kombatancką Wszystkie czasy w strefie CET (Europa)
Strona 1 z 1
Skocz do:  
Nie możesz pisać nowych tematów
Nie możesz odpowiadać w tematach
Nie możesz zmieniać swoich postów
Nie możesz usuwać swoich postów
Nie możesz głosować w ankietach
Możesz dodawać załączniki na tym forum
Możesz ściągać pliki na tym forum